AB Türkiye ilişkisindeki hassas noktalar Avrupa Birliği bildirisinde ön plana çıktı. Lider Zirvesi tebliğinde, Türkiye ile Gümrük Birliği’ni yenilemeye hazır olduğu ifade ederken Doğu Akdeniz konusunda Türkiye’ye uyarıda bulundu.

Avrupa Birliği Liderler Zirvesi bildirisinde, AB‘nin Türkiye ile basamaklar halinde, orantılı ve geri dönülebilir bir şekilde iş birliğini ilerletmeye hazır olduğu ifade edilirken, Doğu Akdeniz’deki ihtilaflı hidrokarbon bölgelerinde tekrardan keşfe başlaması durumunda idari yaptırımlara hazırlıklı olma hususunda uyardı.

AB liderleri, Gümrük Birliği’nin yenilenmesi için konseyin yetki konusunda çalışmasını ve uygulanmasındaki güçlükler ile ilgili Türkiye ile görüşmelerin sıklaştırılmasını isterken, göç yönetimi konuşmasında da Türkiye ile ilişkilerin kuvvetlendirilmesi gerektiğini de ifade etti.

Türkiye ile karşılıklı ilişki alanlarında yüksek seviyeli diyalog başlatmaya hazır olduklarını ifade eden AB liderleri, AB Komisyonu’ndan da Türkiye ile iş birliğinde bulunması durumda halklar arası temas ve seyahat konularında nasıl evolüsyon yaratılacağı araştırmasını istedi.

AB Türkiye yapıcı bir tutum ifadesi

“Türkiye yapıcı bir tutum sergiledi” diyen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yine de aradaki huzursuzluğun azaltılma sürecinin hala kırılgan olduğunu ifade etti.

AB liderleri ise açıkladıkları konuşmada, “Uzmanlarımız Gümrük Birliği’nin modernleştirilmesi ile ilgili bir yönetmelik üstünde çalışabilir” dedi.

Gümrük Birliği’nin genişlemesi, uzun zamandır AB’ye aday ülke durumunda bulunan Türkiye’nin dünyadaki en büyük ticari bloklarından olan bir iç pazara ulaşmasını fırsatı sunacak.

Pekcan ve Erdoğan’dan güncelleme çağrısı

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, koronavirüs salgınının küresel ekonomiye getirdiği zorlukları, Gümrük Birliği’ni yenilenme gereksinimini ve dünyadaki mevcut değer zincirlerinin tekrardan yapılandırılması gerekliliğini daha da kuvvetlendirdiğini ifade etmişti.

Pekcan, Gümrük Birliği anlaşmasında bulunan düzenin bugünün gereklerine cevap vermekte tam yeterli kalmadığına dikkat çekerek, “Türkiye olarak Gümrük Birliği’nin güncellenmesine büyük ehemmiyet gösteriyoruz. Günümüz ekonomik ortamında Gümrük Birliği, tarafların beklentilerine cevap vermekte yetersiz kaldı. Sistemik ve özellikli yapısal sorunların yanı sıra anlaşma, hizmetler, e-ticaret gibi bölümleri kapsamıyor. Yaşadığımız bu dijital çağda böyle alanların önemi giderek yükseliyor” demişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da yılın başında Von der Leyen ile gerçekleştirdiği görüşmede, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi, Türk vatandaşlarına vize serbestliği sağlanması ve üyelik müzakerelerinde ileri adım atılması gerektiğini vurgulamıştı.

“AB’nin Kıbrıs bahsinde taraflı ve önyargılı tutumu sürüyor”

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ise Türkiye-AB ilişkilerini olumlu gündem tabanında ilerletme konusunda ortaya konulan çabayı olumlu karşıladıklarını ifade ederek, “AB’nin ortak çıkarlarımız tarafında atacağı olumlu ilerlemeler, aday Türkiye tarafından olumlu adımlarla karşılanacaktır” açıklamalarında bulundu.

Dışişleri Bakanlığı, raporda Doğu Akdeniz’deki keşif çalışmalarına ilişkin ifadeler ile ilgiliyse, “Yunan-Rum ikilisinin maksimalist tutumunu, tek taraflı kışkırtıcı faaliyetlerini görmezden gelen ya da AB dayanışması ruhu ile engelleyemeyen AB’nin, ülkemizin ve KKTC’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetlerini yasadışı olarak sınıflandırılması uluslararası hukuka aykırıdır. AB’nin bu konuda yetkisi ve yargı hükmü de mevcut değildir. Kıbrıs hususundaki ifadeler ise Kıbrıs Rum tarafının çıkarlarını savunmaya yönelik, gerçeklikten uzak yazımlardır ve olası bir uzlaşıya da katkıda bulunmamaktadır. Bildiride Kıbrıs Türklerine ve yasal hak ve çıkarlarına yine atıfta bulunulmaması da, AB’nin Kıbrıs konusunda taraflı ve önyargılı tutumunun sürdüğünü göstermektedir” dedi.